رجوع به مهریه بعد از طلاق: حق زوجه و تکلیف زوج
با سلام و احترام،
همسرم (زوجه) با تقدیم لایحهای به دادگاه، مهریه خود را در ازای موافقت بنده (زوج) با طلاق، بذل نموده است. بنده نیز بر همین اساس، موافقت خود را با طلاق از نوع خُلع اعلام کردهام. اخیراً مطلع شدهام که زوجه میتواند پس از ثبت طلاق و در ایام عِدّه، از بذل مهریه خود رجوع کرده و مجدداً آن را مطالبه نماید. آیا این مطلب صحت دارد؟ و در صورت رجوع زوجه به مهریه در زمان عده، تکلیف طلاق واقع شده چه خواهد بود؟
اول بفهمیم مدل طلاق شما دقیقاً چیه؟
طلاق شما از نوع "خُلع" هست. این کلمهی سخت حقوقی یعنی چی؟ یعنی یه جور معامله بین زن و شوهر برای جدایی.
- معامله اینجوریه:
- طرف اول (خانم شما): از شما متنفره یا به هر دلیلی دیگه نمیخواد با شما زندگی کنه (اصطلاحاً "کراهت" داره). برای اینکه راضی به طلاق بشی، یه چیزی بهت میده. این "چیز" میتونه مهریهش باشه، یا طلاهاش، یا یه مبلغ پول. توی داستان شما، مهریهشو بخشیده. به این بخشش میگن "بَذل" و به اون مالی که بخشیده میشه میگن "فِدیه" یا "عِوَض".
- طرف دوم (شما): در ازای گرفتن اون فدیه (یعنی بخشیده شدن مهریه)، قبول میکنی که طلاق بدی.
پس رسمی تا دیوان عالی">طلاق خلع یه طلاق یکطرفه از طرف مرد نیست؛ یه جور طلاق توافقی با فرمول "مهریه رو ببخش، طلاق رو بگیر" هست. به همین خاطر هم بهش میگن طلاق "بائن" یعنی قطعی و بدون بازگشت... اما یه تبصره مهم داره که الان بهش میرسیم.
بخش اول: آیا خانمت میتونه بزنه زیرش و مهریه رو دوباره بخواد؟
جواب کوتاه: بله، مثل آب خوردن!
توضیح کامل: قانون و شرع یه فرصت پشیمونی برای خانم گذاشته. این فرصت، محدود به زمان مشخصیه به اسم "ایام عِدّه".
- عدّه چقدره؟ برای خانمهایی که پریود میشن، میشه سه بار پاک شدن کامل از پریود بعد از طلاق. برای سادگی، معمولاً همون سه ماه در نظرش میگیرن. توی این سه ماه، خانم شما نمیتونه با کس دیگهای ازدواج کنه.
- چطوری میتونه مهریه رو پس بگیره؟ خیلی ساده. در طول همین سه ماه، هر وقت اراده کنه، میتونه پشیمون بشه و بگه "من مهریهمو که بخشیده بودم، پس میخوام". به این کار میگن "رجوع به ما بَذل" (یعنی بازگشت به چیزی که بخشیده بود).
- نیازی به اجازه شما نداره.
- نیازی به دلیل و مدرک نداره.
- کافیه بره دفترخونهای که طلاق ثبت شده و اعلام کنه، یا یه برگه رسمی به اسم "اظهارنامه" برات بفرسته و توش بنویسه که "آقای فلانی، من از بخشش مهریهام پشیمانم و آن را مطالبه میکنم".
نتیجه این بخش: بله، اون چیزی که شنیدی کاملاً درسته. خانمت تا وقتی توی عده هست، اختیار تام داره که از بخشش مهریهش برگرده.
بخش دوم (و مهمترین بخش): اگه مهریهشو پس خواست، تکلیف طلاقی که گرفتیم چی میشه؟
اینجاست که ورق دقیقاً ۱۸۰ درجه برمیگرده و شما دست بالا رو پیدا میکنی!
وقتی خانم شما مهریهشو پس میگیره، اون "معامله" طلاق خلع رو یکطرفه به هم زده. انگار به شما میگه: "اون چیزی که قرار بود در ازای طلاق بهت بدم رو پس گرفتم".
قانون هم در جواب میگه: "خیلی خب، حالا که معامله فسخ شد، پس اون طلاق بائن (قطعی و بیبازگشت) هم دیگه معنی نداره و تبدیل میشه به طلاق رِجعی".
- طلاق رجعی یعنی چی؟ یعنی طلاقی که توش مرد حق بازگشت به زندگی رو داره.
پس سناریوی دقیق اینجوری میشه:
- خانم شما پشیمون میشه: در طول اون سه ماه عده، اعلام میکنه مهریهشو میخواد.
- مهریه دوباره به گردن شما میفته: از همون لحظه، شما دوباره به ایشون مهریه بدهکار میشی (کل مهریه، نه یه بخشیش).
- مدل طلاق عوض میشه: طلاق شما اتوماتیکوار از "خلع بائن" تبدیل میشه به "رجعی".
- شما یه حق طلایی به دست میاری: حق رجوع! حالا این شما هستی که تا آخر اون سه ماه فرصت داری تصمیم بگیری. میتونی به زندگی برگردی و طلاق رو کلاً منتفی کنی.
دو راه جلوی پای شماست:
- راه اول: استفاده از حق رجوع (انتقام شیرین!)
- شما هم میتونی بگی: "عجب! حالا که مهریهتو خواستی، منم اصلاً این طلاق رو نمیخوام!".
- چطوری؟ لازم نیست کار سختی بکنی. میتونی یه پیام بهش بدی و بگی "من به تو رجوع کردم". یا بری دفترخونه و رجوع خودت رو ثبت کنی. حتی بعضی کارها مثل بوسیدن یا لمس کردن از روی علاقه هم "رجوع" حساب میشه.
- نتیجه نهایی: طلاق کلاً باطل میشه. انگار از اول هیچ طلاقی ثبت نشده. شما دوباره زن و شوهر قانونی و شرعی هستید. البته با این تفاوت که شما دیگه یه مردی هستی که کل مهریه به گردنشه!
- راه دوم: سکوت کردن و هیچ کاری نکردن
- خانم شما مهریهشو پس میخواد و شما هم تا آخر سه ماه عده، هیچ واکنشی نشون نمیدی و از حق رجوعت استفاده نمیکنی.
- نتیجه نهایی: بعد از تموم شدن سه ماه، طلاق شما قطعی (بائن) میشه و جدایی کامل صورت میگیره. شما دیگه زن و شوهر نیستید. اما... شما موظفی که تمام و کمال مهریه رو بهش پرداخت کنی. چون ایشون از بخشش خودش برگشته.
حالا چیکار کنیم که این مشکلات پیش نیاد؟ (راه حل تضمینی وکیل)
قطعاً شما نمیخوای بعد از طلاق درگیر این بازیها و بدهی مهریه بشی. راه حلش اینه که از همون اول، کار رو محکم و قانونی انجام بدی. به عنوان یه وکیل طلاق در شیراز که کارم همینه، این راه حل ۱۰۰٪ تضمینی رو بهت میگم:
موقع تنظیم توافقنامه طلاق در دادگاه یا موقع ثبت طلاق در دفتر اسناد رسمی، باید حواست باشه که این جمله طلایی حتماً توی رأی دادگاه و سند طلاق نوشته بشه:
«زوجه (خانم فلانی) ضمن عقد خارج لازم، کلیه مهریه خود را در قبال طلاق به زوج (آقای فلانی) بذل نمود و حق هرگونه رجوع به مابذل (مهریه بخشیده شده) در ایام عده و غیر آن را از خود سلب و ساقط نمود.»
- این جمله چیکار میکنه؟ مثل یه قفل محکم عمل میکنه. اون عبارت "سلب و ساقط نمود" یعنی خانم شما با امضای این برگه، رسماً و قانوناً حق پشیمون شدن در دوران عده رو از خودش گرفته. دیگه نمیتونه برگرده بگه مهریهمو میخوام.
- وقتی این جمله باشه، طلاق شما از همون اول بائن قطعی باقی میمونه و هیچکس نمیتونه مدلش رو عوض کنه. شما با خیال راحت جدا میشی و دیگه نگران بدهی مهریه و بازیهای بعدش نیستی.
یه توصیه برادرانه: مسائل طلاق، مخصوصاً بخش مالیش، خیلی حساسه. یه کلمه میتونه میلیونها تومن به ضرر یا سودت تموم بشه. اگه شیراز هستی، حتماً از خدمات مشاوره رایگان طلاق در شیراز که بعضی از همکاران وکیل ارائه میدن استفاده کن. بذار یه وکیل متن توافقنامهتون رو بخونه تا مطمئن بشی همچین جملهای توش هست و کلاه سرت نمیره. این هزینه مشاوره (که گاهی رایگانه) جلوی ضررهای خیلی بزرگتر در آینده رو میگیره.
امیدوارم کامل و واضح توضیح داده باشم. اگه بازم سوالی بود، در خدمتم.
نظرات